چطور سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان طراحی کنیم؟
در دنیای امروز پر اهمیتترین سرمایه هر کسب و کار کوچک و بزرگی، نیروهای انسانی آن به شمار میروند. بنا بر همین موضوع، مدیریت آنها بسیار باید مورد توجه قرار گرفته شود. مدیرانی که بسیار به دنبال پیشرفت و ترقی کسب و کار خود میباشند، ارزیابی عملکرد پرسنل خود را در اولویت کار خود قرار میدهند. به طور کلی سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان شرکت، به معنای اقداماتی است که جهت بررسی انواع جوانب متفاوت منابع انسانی انجام میشود.
در نتیجه میتوان نقاط مثبت و منفی عملکرد کارکنان را به طور دقیق سنجید و به دنبال بهبود عملکرد پرسنل اقدام نمود. تامین منابع جدید، ترفیع و یا اخراج، نقل و انتقالات، ایجاد تغییر در میزان حقوق و پاداشها و آموزش اعضای شرکت مربوطه از جمله تغییراتی است که در پی ارزیابی عملکرد پرسنل میتواند رخ دهد.
برای طراحی یک سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان، می توانید از نمونه فرم ساز آنلاین نرم افزار ایپُل استفاده کنید.
ارزیابی عملکرد کارکنان، میتواند به انواع روشهای رسمی و یا غیررسمی انجام شود. از آنجایی که انواع روشهای ارزیابی بسیار متنوع میباشند، هر شرکت میتواند بنا بر نیاز خود از یک و یا چند نمونه از شیوههای ارزیابی کارمندان خود استفاده نماید. ثبت وقایع توصیفی، حساس، قیاسی، درجه بندی و عاملسنجی از نمونه روشهای مختلف ارزیابی عملکرد پرسنل به شمار میروند.
شیوههای ارزیابی عملکرد کارکنان شرکتها بسیار متفاوت بوده اما در چند مورد دارای اشتراکاتی است که همگی آنها در راستای اهداف و برنامههای شرکت مربوطه طراحی میشوند. از اطلاعات و دادههای به دست آمده در جهت شناسایی نقاط قوت و ضعف نیروها، بهره میگیرند و هر کدام از آنها در پی بهبود و رشد عملکرد پرسنل عمل میکنند.
اهمیت ارزیابی کارکرد کارکنان شرکت
مدیریت صحیح کارکنان هر ارگانی از عواملی محسوب میشود که در راه دستیابی به هدف نهایی شرکتها بسیار پر اهمیت است. نتایج تمامی تحقیقاتی که بر روی عملکرد کارکنان انجام گرفته است، نشان میدهد که انجام این روند باعث میشود تا شرکت بهرهوری، گردش مالی و سود بالاتری را به دست آورد. همچنین ارزیابی عملکرد کارکنان سازمانها، باعث ایجاد فضایی با رقابت سالم میان پرسنل میشود.
عناصر مهم در طراحی روند بازبینی عملکرد پرسنل
عواملی زیادی هستند که جهت طراحی سیستم ارزیابی عملکرد مهم محسوب میشود که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- تعیین فاکتور و استاندارد مربوط به سیستم بازبینی عملکرد کارکنان شرکت با اشاره به اهداف ویژه آن
- بررسی و تحلیل اطلاعات به دست آمده و تشخیص نکات نقاط قوت و ضعف پرسنل
- انجام تمامی اقدامات لازم در راستای بهبود عملکرد پرسنل شرکت
- جمع آوری تمامی اطلاعات لازم با در نظر گرفتن استانداردهای شرکت مربوطه
تعیین زمان و دوره ارزیابی عملکرد
- دوره بازبینی عملکرد کارکنان به طور رسمی حدود شش ماه تا یک سال محاسبه شده است.
- ارزیابی برخی از شغلها میبایست چندین بار مورد بازبینی قرار بگیرد.
- چنانچه پیش از اندازه گیری منطقی، عملکرد پرسنل را بررسی نمایید، بروز اشتباه بسیار کمتر خواهد بود.
- دوره بازبینی عملکرد کارکنان به اهداف ارزیابی نیز وابسته میباشد.
- چنانچه طول دوره زمانی بازبینی عملکرد طولانی شود، انگیزه و عملکرد پرسنل شرکت ممکن است بسیار مورد زیان واقع شود. در این صورت نیروهای انسانی، آگاهی از نیازهای رشد و بهبود عملکرد نخواهند داشت.
برای طراحی یک فرم ارزیابی پرسنل، نمونه فرم های سایت ایپُل را مشاهده نمایید.
تعیین افراد شایسته جهت ارزیابی عملکرد کارکنان
تعیین این که چه شخصی میبایست روند ارزیابی عملکرد کارکنان شرکت را به اجرا درآورد، به میزان و نوع ارتباط مابین ارزیاب و پرسنل وابسته میباشد. دیدگاهی که پرسنل و مشتریان دارند، بسیار متفاوت از منظری است که سرپرستان آن را دارا میباشند. برای مثال مشتری بیشتر علاقه مند به مشاهده رفتار مناسب پرسنل میباشد. در صورتی که برای سرپرستان، نتایج و عملکرد فروش بسیار مورد اهمیت میباشد.
نکته جالب آن است که هیچ فردی دارای اطلاعات کاملی نمیباشد. حتی خود کارکنان شرکت. نیروی انسانی فعال، از اعمالی که انجام داده است، به خوبی آگاه است. منتهی از نتایج اعمال خود آگاهی لازم را ندارد. به همین جهت پیشنهاد میشود ارزیابهای متفاوتی را در روند بازبینی عملکرد پرسنل دخالت داد.
نکات ارزیابی کارکرد پرسنل توسط سرپرستان
ارزیابی عملکرد کارکنان دارای نکات منفی میباشد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- از آن جایی که سرپرستان دارای قدرت پاراش و تنبیه میباشند، این امکان وجود دارد که نیروی خود را تهدید نماید.
- ارزیابی عملکرد کارکنان بیشتر یک روند یک سویه میباشد که سبب میشود تا پرسنل حالتی تدافعی پیدا نمایند.
- ممکن است سرپرستان مهارتهای میان فردی درستی را در رابطه با ارائه واکنش صحیح و خوب نداشته باشند.
- چنانچه سرپرستان، نیروهای زیر مجموعه خود را مورد تنبیه و آزار زمانی قرار دهد، این امکان وجود دارد که پرسنل شرکت بسیار بی تعهد و کمعلاقه شوند.
به همین جهت، انواع شرکت و سازمانها برای ارزیابی عملکرد پرسنل از افراد دیگری بهره میگیرند. دعوت از افراد آگاه، اطمینان و عدالت را به میزان زیادی رشد میدهد. از جهت دیگری، باعث رشد کیفیت و سلامت رابطه میان سرپرست و کارکنان میگردد.اما باید این نکته را نیز در نظر بگیریم که کارکنان نیز باید از مدیر مجموعه رضایت داشته باشند و برای فهمیدن این مورد می توانید یک فرم رضایت سنجی کارکنان شرکت را طراحی نمایید و به صورت پرسشنامه آنلاین در اختیار پرسنل خود قرار دهیدتا از نظرات آنها آگاه شوید.
ارزیابی عملکرد پرسنل از خود
بازبینی عملکرد پرسنل از خود، به معنای ارزیابی به شیوه مشارکت خود پرسنل در تعیین اهداف مجموعه میباشد.مشارکت خود پرسنل در این روند، میتواند باعث پررنگ شدن نقش نیروی انسانی فعال شود و کاش تضادهای نقشها را شامل شود.خود ارزیابی میتواند در سازمانهای کوچک و در بعضی از مکانها مفید واقع شود. اما به هیچ عنوان در همه فرهنگها مورد استقبال قرار نمیگیرد.
از جمله سوالاتی که افراد در حین خود ارزیابی میتوانند از خود بپرسند میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- قویترین عنصر کار من کدام مورد است؟
- ضعیف ترین عنصر عملکرد من کدام است؟
- به چه دلیل بالاترین نمره در بین همکارانم، امتیاز من نمیباشد؟
- مهارتها و آموزشهای مربوط به اهداف من کدام موارد هستند؟
سوالات متداول
تامین منابع جدید، ترفیع و یا اخراج، نقل و انتقالات، ایجاد تغییر در میزان حقوق و پاداشها و آموزش اعضای شرکت مربوطه از جمله تغییراتی است که در پی ارزیابی عملکرد پرسنل میتواند رخ دهد.
تعیین فاکتور و استاندارد مربوط به سیستم بازبینی عملکرد کارکنان شرکت با اشاره به اهداف ویژه آن
بررسی و تحلیل اطلاعات به دست آمده و تشخیص نکات نقاط قوت و ضعف پرسنل
انجام تمامی اقدامات لازم در راستای بهبود عملکرد پرسنل شرکت
جمع آوری تمامی اطلاعات لازم با در نظر گرفتن استانداردهای شرکت مربوطه